Ορμονικές διαταραχές στον άνδρα
Οι διαταραχές των ορμονών στον άνδρα προκαλούν προβλήματα στη σεξουαλική του ζωή, στη γονιμότητά του, αισθητικά θέματα, ψυχολογικά θέματα. Πολλές φορές οι ορμονικές διαταραχές εκδηλώνονται με γενικά συμπτώματα όπως κόπωση, νευρικότητα, κεφαλαλγίες τα οποία από μόνα τους είναι δύσκολο να συνδυαστούν με ενδοκρινολογικό πρόβλημα από τον μη ειδικό σε θέματα ορμονών. Ο ενδοκρινολόγος ως ο ειδικός της διερεύνησης των ορμονικών διαταραχών και της χρήσης της ορμονικής θεραπείας με ορθολογικό τρόπο αναλαμβάνει τη διεκπεραίωση των παραπάνω θεμάτων.
Διαταραχή σπέρματος-υπογονιμότητα
Είναι μια όλο και αυξανόμενη νόσος κατά την οποία ο άνδρας εμφανίζει ελάττωση της αναπαραγωγικής του ικανότητας. Τα αίτια μπορεί να είναι περιβαλλοντικά (μόλυνση περιβάλλοντος, ρούχα, αποσμητικά, καλλυντικά, συσκευασίες τροφίμων κα), νευρολογικές διαταραχές, η παχυσαρκία, γενετικά, η διατροφή του ατόμου. Υπάρχουν και μορφολογικά-ανατομικά προβλήματα στους όρχεις, στον προστάτη, στις σπερματοδόχους πόρους όπου ο χειρούργος ουρολόγος είναι ο ειδικός για να αξιολογήσει. Ένα συχνό αίτιο στις μέρες μας είναι η ορμονική διαταραχή που ο ενδοκρινολόγος οφείλει να διερευνήσει όσον αφορά το σημείο –επίπεδο της βλάβης στη δράση της ορμόνης, να αξιολογήσει το μέγεθος της βλάβης και το κατά πόσο αυτή χρήζει τελικά θεραπείας. Μπορεί να συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα που δείχνουν έλλειψη ορμονών. Αφού αποφασιστεί το είδος της ορμονικής αγωγής αυτή οφείλει να είναι στοχευμένη στο πρόβλημα συνδυάζοντας το μέγιστο αποτέλεσμα με τη μικρότερη δυνατή διάρκεια θεραπείας. Ανάλογα με το πρόβλημα υπάρχουν αγωγές ορμονικής υποκατάστασης με μακροχρόνια διάρκεια. Υπάρχουν ορμονικά σκευάσματα σε διάφορες μορφές χορήγησης όπου και εκεί η επιλογή πρέπει να είναι εξατομικευμένη.
Η ορμονική θεραπεία βελτίωσης του σπέρματος για γονιμότητα έρχεται μετά τη σωστή διερεύνηση της ποιότητάς του και γίνεται, ανάλογα με τον ασθενή, με συνδυασμό ενός ή περισσότερων σκευασμάτων. Κατά τη διάρκεια της αγωγής ο ασθενής παρακολουθείται για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.
Διαταραχή στύσης-στυτική δυσλειτουργία
Η στύση αποτελεί μια εγκεφαλική λειτουργία και οι ορμόνες παίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτή. Κατά την πραγματοποίηση της τα σηραγγώδη σωμάτια του πέους γεμίζουν με αίμα με αποτέλεσμα να διογκώνεται. Η στυτική δυσλειτουργία αποτελεί σεξουαλική δυσλειτουργία στον άνδρα όπου αδυνατεί να καταφέρει ή να διατηρήσει τη στύση (τη διόγκωση σε μήκος και σε σκληρότητα) του πέους του κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Οι διαταραχές στύσης εμφανίζονται πλέον αρκετά συχνά στον άνδρα και τα αίτια τους απαιτούν συνεργασία του ενδοκρινολόγου με το χειρούργο-ουρολόγο και τον ψυχίατρο-ψυχαναλυτή. Η διάγνωση της στυτικής δυσλειτουργίας συνίσταται να γίνεται με τη χρήση ειδικού ερωτηματολογίου όπου διαπιστώνεται και η διάσταση του προβλήματος. Τα αίτια μπορεί να είναι καρδιαγγειακά, νευρολογικά, ορμονικά είτε λόγω παρενεργειών από λήψη φαρμάκων. Από ορμονικής πλευράς ο ενδοκρινολόγος διερευνά το είδος της ορμονικής διαταραχής, και ανάλογα συστήνει την κατάλληλη αγωγή. Τα ορμονικά σκευάσματα από το στόμα και τα ενέσιμα είναι διαφορετικά αναλόγως του αιτίου. Υπάρχουν μη ορμονικά σκευάσματα από το στόμα αλλά και ενέσιμες αγωγές για την αύξηση της αιμάτωσης του πέους που χρησιμοποιούνται με σχετική επιτυχία οι οποίες όμως δίνονται στον ασθενή αφού έχουν αποκλεισθεί πιθανά ορμονικά αίτια και έχοντας βεβαιωθεί ότι δεν θα υπάρξουν παρενέργειες από την καρδιά, στην πίεση αλλά και από την παρατεταμένη δράση τους στο πέος. Τέλος υπάρχουν και οι επεμβάσεις πάνω στο πέος ή στο ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα τις οποίες επιμελείται ο ουρολόγος.
Αλωπεκία –φαλάκρα/τριχόπτωση
Έχει σαν συχνότερα αίτια αυτοάνοσα νοσήματα όπως νοσήματα του θυρεοειδούς, λεύκη, λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα, ελκώδης κολίτιδα, δερματολογικά νοσήματα, ψυχολογικό-(άγχος έντονο στρες), παθολογικά αίτια όπως η έλλειψη σιδήρου, άλλα ορμονολογικά αίτια ή είναι κληρονομικό. Απαιτείται συνεργασία ενδοκρινολόγου και δερματολόγου. Καταρχήν απαιτείται σταδιοποίηση της φαλάκρας και χαρτογράφηση. Από ορμονικής πλευράς αφού γίνει η ορμονολογική διερεύνηση, ο ενδοκρινολόγος μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να συστήσει αγωγή με αντιανδρογόνο δράση τα οποία όμως είναι δυνατόν να εμφανίσει παρενέργειες σε άλλους ενδοκρινείς αδένες, ανάλογα τον ασθενή.
Γυναικομαστία
Η γυναικομαστία είναι η διόγκωση του μαστού (στους δύο ή στον ένα μαστό), από την αυξημένη εναπόθεση μαστικού αδένα. Συνοδεύεται από την αύξηση της διαμέτρου της θηλαίας άλω. Αποτελεί συχνό αισθητικό πρόβλημα σε περιόδους ανάπτυξης όπως η εφηβεία αλλά εμφανίζεται και σε ενήλικες και προκαλεί σημαντικό ψυχολογικό στρες. Πρώτη προτεραιότητα του ενδοκρινολόγου είναι να κάνει σωστά διάγνωση αφού αρκετές φορές η διόγκωση εμφανίζεται λόγω αυξημένης εναπόθεσης λίπους. Τα αίτια είναι μεταβολικά, ορμονικά, όγκοι ενδοκρινών αδένων, από παρενέργειες φαρμάκων που χρησιμοποιεί ο ασθενής για αγωγές, το γήρας, όγκοι όρχεων, η δυσαπορρόφηση, νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια, καθώς και η λήψη αναβολικών ή οπιοειδών. Ανάλογα του αιτίου χρησιμοποιούνται σκευάσματα με ορμονική δράση ή σε συνδυασμό. Το χειρουργείο αποτελεί το έσχατο μέτρο όταν η διόγκωση είναι μεγάλη και οι προηγούμενες θεραπείες είναι ανεπιτυχείς.
|
|
Ενδεικτικές εικόνες |
Στάδια αλωπεκίας – κλινική εκτίμηση |
Γυναικομαστία στους άρρενες | Κλινική εκτίμηση – στάδια δευτερογενών χαρακτηριστικών του φύλου στους άρρενες |
Μικροί όρχεις, γυναικομαστία και υπογονιμότητα σε ασθενή με σύνδρομο Klinefelter |